Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Lideri Şemsi Bayraktar, Bayraktar, ocak ayında üretici ile market ortasındaki fiyat farklılıkları ile girdi fiyatlarında yaşanan değişimlere ait açıklama yaptı.
Bayraktar, ocak ayında üretici ile market ortasındaki fiyat farkının en fazla yüzde 248,4 ile elmada görüldüğünü belirterek, “Elmadaki fiyat farkını yüzde 223,6 ile kırmızı mercimek, yüzde 218,7 ile pırasa, yüzde 208,9 ile marul, yüzde 196,7 ile limon, yüzde 190 ile kuru üzüm takip etti. Elma 3,5 kat, kırmızı mercimek ve pırasa 3,2 kat, marul 3,1 kat, limon 3 kat, kuru üzüm ve ıspanak 2,9 kat, portakal 2,8 kat fazlaya tüketiciye satıldı. Üreticide 5 lira olan elma 17 lira 42 kuruşa, 13 lira 84 kuruş olan kırmızı mercimek 44 lira 79 kuruşa, 4 lira 50 kuruş olan pırasa 14 lira 34 kuruşa, 5 lira 14 kuruş olan marul 15 lira 88 kuruşa, 6 lira olan limon 17 lira 80 kuruşa, 25 lira olan kuru üzüm ise 72 lira 51 kuruşa markette satıldı” dedi.
“MARKETTE 42 ESERDEN 36’SININ FİYATI ARTTI”
Bayraktar, ocak ayında markette 42 eserin 36’sında fiyat artışı, 6’sında ise fiyat azalışı görüldüğünü kaydederek, şunları söyledi:
“Markette fiyatı en fazla artan eser yüzde 79,8 ile patlıcan oldu. Patlıcandaki fiyat artışını yüzde 46,6 ile yeşil fasulye, yüzde 44 ile kabak, yüzde 42,1 ile salatalık, yüzde 29,1 ile domates takip etti. Markette fiyatı en fazla azalan eser ise yüzde 43,4 ile lahana oldu. Lahanadaki fiyat düşüşünü yüzde 11,7 ile pırasa, yüzde 2,4 ile maydanoz, yüzde 1,4 ile ayçiçek yağı izledi. Ocak ayında üreticide 34 eserin 21’inde fiyat artışı olurken, 5 eserde ise fiyat düşüşü görüldü. 8 eserde de fiyat değişimi yaşanmadı. Ocak ayında üreticide fiyatı en fazla düşen eser yüzde 17 ile pırasa oldu. Pırasadaki fiyat düşüşünü yüzde 14,8 ile karnabahar, yüzde 14,3 ile limon, yüzde 8,7 ile mandalina, yüzde 0,3 ile beyaz lahana izledi. Üreticide en fazla fiyat artışı yüzde 96,4 ile kabakta görüldü. Kabaktaki fiyat artışını yüzde 53,6 ile salatalık, yüzde 47,2 ile domates ve patlıcan, yüzde 34,3 ile yeşil soğan, yüzde 33,3 ile havuç, yüzde 32,1 ile marul takip etti.”
“GÜBRE FİYATLARI İÇİN ÖNLEM ALINMALI”
Pırasa, karnabahar, limon, mandalina ve lahanadaki fiyat düşüşlerinin, eserlerin arzının artmasından kaynaklandığını belirten Bayraktar, şunları kaydetti:
“Kabak, salatalık, domates, patlıcan, yeşil soğan, havuç ve marulda görülen fiyat artışları bu eserlere olan talebin artmasından kaynaklandı. Odalarımız aracılığıyla girdi piyasalarından aldığımız fiyat bilgilerine nazaran ocak ayında, aralık ayına nazaran, üre gübresi yüzde 9,4, kalsiyum amonyum nitrat gübresi yüzde 5,1, DAP gübresi yüzde 4,9, amonyum sülfat gübresi yüzde 4,1 ve 20.20.0 kompoze gübresi yüzde 3,6 oranında düştü. Geçen yılın aralık ayına nazaran ise son bir yılda 20.20.0 kompoze gübresi yüzde 35,7, DAP gübresi yüzde 31,5 ve kalsiyum amonyum nitrat gübresi yüzde 8,6, artarken, amonyum sülfat gübresi yüzde 10,1 ve üre gübresi yüzde 0,5 oranında düştü. Mazot fiyatı aylık olarak yüzde 5,7 düştü, son bir yıla nazaran ise yüzde 67,8 oranında arttı. Besi yemi ocak ayında aralık ayına nazaran yüzde 3,8, süt yemi yüzde 3, son bir yılda besi yemi yüzde 55, süt yemi ise yüzde 53,8 oranında arttı. Elektrik fiyatları son bir yılda yüzde 23,9 oranında arttı. Gübre fiyatlarında son üç ayda düşüş yaşandı. Üretim döneminde çeşidine nazaran yüzde 400’leri aşan fiyat artışları, gübre talebinin azalması ve geçen yıla nazaran baz yılı tesiriyle yıllık bazda yüksek artışlar gerçekleşmedi. Gübre fiyatlarının tekrar bir artışa geçmemesi için önlemler alınmalı, üreticinin yeni dönemde önünü görebilmesi sağlanmalıdır.”
“TÜKETİCİMİZ MARKETLERDEKİ FİYATLARI SORGULAMALI”
Ürünün değişik marketlerde çok farklı fiyatlardan satıldığına şahit olunduğunu vurgulayan Bayraktar, “Marketleri dolaştığımızda bu durumu gördüğümüz üzere, oturduğumuz yerden de internet ortamında bile bu bilgilere ulaşabiliyoruz. Tüketicilerimiz fahiş fiyattan eser sattığını tespit ettikleri marketlerden alışveriş yapmamalı, eser fiyatlarına bu yolla müdahale ederek bu marketleri cezalandırmalıdır. Tüketicilerimizin ayak alışkanlığı ile girdikleri marketlerde fiyatları sorgulamayarak alışveriş yapmaları aile bütçelerine ziyan veriyor. Kaldı ki olağan fiyatların bile tüketicilerimizi zorladığını düşündüğümüzde fahiş fiyatlara dayanma gücünün olmadığını da görüyoruz. Yeniden tüketicilerimiz semt pazarlarından bilhassa meyve ve sebzesini daha uygun fiyatlardan temin edebilir” dedi.
