Soğuk cüzdan, satın alınan kripto varlıkları saklamak için kullanılan çevrimdışı cüzdanlardır. Genelde internet ile alakası olmayan bu cüzdanlar, USB bellek gibisi fiziki donanımlardır. Sıcak cüzdana nazaran daha muteber görülmektedirler.
Soğuk Cüzdan (Ledger) Nedir?
Ledger ismiyle de bilinen soğuk cüzdan, internete bağlı olmadığı için daha yüksek bir güvenlik sunan cüzdanlara verilen isimdir. Bu cüzdanlar kullanıcının şahsî adresini ve özel anahtarını saklar ve bilgisayardaki uyumlu yazılımla birlikte çalışır.
Bunun yanı sıra, süreçleri çevrimdışı bir ortamda özel anahtarlarla imzalayarak güvenliği artırır. Çevrimiçi başlatılan rastgele bir süreç, USB, CD, sabit şoför, kağıt yahut bilgisayar üzere bir aygıtta tutulan çevrimdışı bir cüzdana süreksiz olarak aktarılır ve daha sonra çevrimiçi ağa iletilmeden evvel dijital olarak imzalanır. Özel anahtar, imzalama süreci sırasında çevrimiçi olarak bağlanan bir sunucu ile temasa geçmediğinden, çevrimiçi bir bilgisayar korsanı süreçle karşılaşsa bile bunun için kullanılan özel anahtara erişemez. Bu ek güvenlik karşılığında, bir soğuk depolama aygıtına ve aygıttan transfer süreci, sıcak bir cüzdan sürecinden biraz daha karmaşıktır.
Varlıklarınızı çevrimdışına taşımak, bilgisayar korsanlığı ve dijital ataklara karşı korunmanıza yardımcı olur, fakat birebir vakitte varlıklarınızı kaybetme riskini de göz önüne almanız gerekir. Bu depolama biçiminin yedeği yoktur; cüzdanınızı kaybederseniz, yatırımlarınıza erişiminizi de kaybedersiniz. Ayrıyeten modeline nazaran ise dışarıdan biri fizikî olarak bilgilerinize ulaşabilir lakin bunun olma mümkünlüğü çok düşüktür.
Soğuk Cüzdan Türleri
Kripto para yatırımcılarının kullanabileceği birkaç soğuk cüzdan çeşidi mevcuttur. Sıcak cüzdana nazaran daha muteber olarak nitelendirilen soğuk cüzdanlar kendi içerisinde kağıt cüzdan, donanım cüzdan ve fizikî Bitcoin olmak üzere üçe ayrılır.
Kağıt Cüzdan
Kağıt cüzdan, açık ve anahtarlarınızın yazılı olduğu basılı dokümandır. Ekseriyetle anahtar QR kod ile belirtilir. İnternet üzerinden çalınma riski taşımasa da bu belgeyi düzgün bir biçimde koruma etmeniz gerekir. Zira belgeyi kaybetmeniz, çaldırmanız ya da hasar görmesi durumunda hesabınıza erişemezsiniz. Kusurları nedeniyle kağıt cüzdan kullanımı artık tehlikeli kabul edilmektedir. Bu tıbbın en büyük kusurlarının başında, içerisinde bulunan kripto paranın bir kısmını değil de yalnızca hepsini gönderebiliyor olması gelmektedir.
Donanım Cüzdan
Donanım cüzdan, özel anahtarlı inançlı bir biçimde saklamaya yarayan aygıtları tabir eder. Kripto varlıklarınıza ulaşmayı sağlayan özel anahtarlarınızı çevrimdışı, şifreli çiplerde saklar.
Donanım cüzdanınıza erişebilmek için, üzerinde yer alan alana pin kodunuzu girmeniz gerekir. Şayet pin kodunuzu unutursanız, aygıtınızı sıfırlamanız gerekir. Bunun için de heyetim etabında belirlediğiniz anahtar söz kümesini girmeniz gerekir. Özel anahtarların aygıttan ayrılmamasını sağlayan donanım cüzdanları çevrimdışı oldukları için öbür bir aygıtla kullanılmak zorundadır. Donanım cüzdanlar, yüksek güvenlikli yapıları sayesinde bilgisayar ve telefonlardan virüs kapmaz, özel anahtarları sızdırmaz.
Fiziksel Bitcoin
Fiziksel Bitcoin, bozuk para görünümünde ve içine para yüklenebilen soğuk cüzdan tipidir. Fizikî Bitcoin cüzdanının kullanım emeli, çevrimdışı alışverişlerde kullanım kolaylığı olsa da son vakitlerde koleksiyonerler ortasında da hayli popülerdir.
Soğuk Cüzdan Nasıl Alınır?
Soğuk cüzdan almak için çoklukla sağlam e-ticaret sitelerinden sipariş verilir. Donanım cüzdanlar USB bellek üzere formda olup, internetten sipariş edilebilir. Fizikî bir ledger aldıysanız yanında gelen kullanım talimatlarını izleyerek size verilen anahtar çifti ile fizikî soğuk cüzdanınıza kripto para yatırabilirsiniz. Bu tıp fizikî kripto soğuk cüzdanlarına bazen bilgisayardan yazılım yüklemek gerekebilir. Kağıt formunda soğuk cüzdanlar ise aracı web sitelerinden alınabilir. Bitcoin Paper Wallets buna örnek gösterilebilir. Daha sonra, alınan sayfanın HTML belgesi olarak bilgisayara kaydedilir ve internet kontağı kesilir. Belge açıldığında direktifler takip edilerek bir Bitcoin adresi oluşturulur. Anahtar ve QR kodları alındıktan sonra sayfanın çıktısı kağıt cüzdana yazdırılabilir.
Soğuk Cüzdan Fiyatları
İnternet üzerinden satın alınabilen kripto soğuk cüzdan fiyatları ortalama 500 Türk lirasından başlamaktadır. 2 bin ila 3 bin TL aralığında satışa sunulan ledger’ların yanı sıra fiyatı daha yüksek olanlar da mevcuttur. Fakat soğuk cüzdan ortalama yeni fiyatı bin ile 2 bin Türk lirası civarıdır.
Soğuk Cüzdan (Ledger) Nasıl Kullanılır?
Ledger oluşturma süreci için birinci adım, çevrimdışı bir Bitcoin adresi yaratmaktır. Bu adres, çevrimdışı olarak oluşturulan bir anahtar çiftine sahip olacaktır. Bu anahtar çifti bir e-posta adresi ve buna karşılık gelen parola olarak düşünülebilir. Azamî seviyede güvenlik sağlamak için bu anahtar çiftinin asla internete maruz kalmaması kıymetlidir.
Ledger kurmak epeyce kolaydır ve çok az teknik bilgi gerektirir. Sıkıntı olan kısım şu ki soğuk cüzdanınızın anahtarlarını internete hiç dokunmadığından emin olmak için;
- Anahtarları oluşturan web sayfasını kaydetmeniz,
- Cihazınızın internet ilişkisini kesmeniz,
- Kayıtlı web sayfasını bilgisayarınızda açmanız gerekir.
Bu adresleri çevrimdışı olarak yaratan birçok açık tabanlı uygulama mevcuttur. Bu uygulamalardan biri ile anahtar çiftinizi oluşturduktan sonra o adrese Bitcoin göndermeye başlayabilirsiniz. Lakin unutmayın, o adresteki kripto paralarınızı harcamak için hala bir çevrimiçi kripto para borsası yahut gibisi bir servis kullanmanız gerekecektir.
Soğuk Cüzdan Çalınırsa/Kaybolursa Ne Olur?
Cüzdanınızın çalınması durumunda şayet çalan kişi şifrenize sahip değilse coin’lerinize ulaşma talihi son derece azdır. Cüzdanınızın kaybolması durumunda ise oluştururken elde ettiğiniz kurtarma dataları ile sonradan coin’lerinize tekrar ulaşma bahtınız bulunmaktadır. Lakin kurtarma verisini akılda tutmak kolay değildir. Zira 24 ya da 12 sözlük bir dizi biçiminde oluşturulmaktadır. Şayet bu sözlerin biri ya da birkaçı yanlış kaydedilirse kripto para varlıklara erişim büsbütün kaybolmaktadır.
