Dünyada iktisadın toparlanmaya dair emareler göstermesi gelişmekte olan piyasalara olan talebi artırmaya başladı.
Çin’in toparlanan iktisadının tekrar açılması ve dünya genelinde yavaşlayan enflasyon geçtiğimiz yıl yaşanan düşüşü bilakis çevirmeye yardımcı olurken yatırımcılar rekora yakın oranda gelişmekte olan piyasaların pay senetlerine ve tahvillerine ağır ilgi göstermeye başladı.
Uluslararası Finans Enstitüsü’nün (IIF) 21 ülkeyi takip eden yüksek frekanslı bilgilerine nazaran, gelişmekte olan pay senedi ve borç piyasaları bu hafta günde net 1,1 milyar dolar yeni fon çekti. Hudut ötesi para akış suratı, son 20 yılda yaşanan tepeleri aşarak 2020’nin sonlarında ve 2021’in başlarında koronavirüs kapanmalarının kaldırılmasının akabinde yaşanan akışların akabinde ikinci sıraya yerleşti.
Düşen global enflasyon, birçok piyasa iştirakçisinin ABD Merkez Bankası da dahil olmak üzere gelişmiş ülkelerin merkez bankalarının yakında faizleri artırmayı bırakacağına dair fiyatlamalarına yol açarak gelişmekte olan ülkeler için büyük bir sorunun rahatlamasına yol açmıştı.
JPMorgan Analisti Jahangir Aziz, gelişmekte olan piyasaları aşağı çeken değerli ekonomik belirsizliklerin “ortadan kalkması nedeniyle, girişlerde daha fazla toparlanma için “depoda ziyadesiyle akaryakıt olduğunu” söyledi.
Resesyon tehdidi de azaldı. Perşembe günü açıklanan bilgiler, ABD iktisadının 2022’nin son çeyreğinde beklentilerin üzerinde büyüdüğünü, yıllıklandırılmış yüzde 2,9 oranında büyüdüğünü, işsizlik maaşı müracaatlarının ise düşük kaldığını gösterdi.
Çin yaşanan girişlerde açık orta önde
Öte yandan Çin’in sıfır Kovid siyasetini rafa kaldırma kararının da büyük tesiri oldu. IIF datalarına nazaran, tüm gelişen piyasalar için günlük 1,1 milyar dolarlık akışın 800 milyon dolarını ülkenin girişleri oluştururken, öbür gelişmekte olan ülkeler Pekin’in atağının zincirleme tesirinden yararlanıyor.
Gelişmekte olan piyasa varlıklarına, yatırımcıların gelişmekte olan ülkelerin bu yıl gelişmiş ekonomileri geride bırakacağına dair beklentileri daha da yardımcı oldu.
JPMorgan, 2022’nin ikinci yarısında sıfır olan gelişmekte olan piyasalardaki gayri safi yurt içi hasılanın, 2023’te gelişmiş ekonomilerdeki orandan 1,4 puan daha fazla büyümesini bekliyor.
Yaşanan ralli boğa piyasasına işaret ediyor
Ölçüt MSCI Gelişen Piyasalar Endeksi’ndeki pay senetleri, Ekim sonundaki en düşük düzeyinden bu yana yaklaşık yüzde 25 arttı. Son vakitlerin en düşük düzeyinden yaşanacak yüzde 20’den fazla bir artış, boğa piyasası olarak kabul ediliyor.
2023’e güçlü başlangıca karşın, kimi yatırımcılar ve analistler, girişlerin sürdürülmesinin pek mümkün olmadığı konusunda uyardı.
Fidelity International’da EM tahvil portföy yöneticisi Paul Greer, gelişmekte olan piyasa varlıklarındaki rallinin birçoklarının geride kalmış olabileceğini söyledi.
“2023’ün birinci ve ikinci çeyreği Çin’de bir canlanma görülecek, buna hiç kuşku yok. Fakat bunun birden fazla artık piyasalar tarafından fiyatlanıyor . Bu döngüde rallidnin aslan hissesini gerimizde bırakmış olabiliriz” dedi.
Ralli risklerin azalmasıyla ilgili
Greer, rallinin kısmen, yatırımcıların son on yılın büyük kısmında ve bilhassa de geçen yılın birinci üç çeyreğinde risklerini değerli ölçüde azalttıktan sonra gelişmekte olan varlıklara geri dönmesiyle açıklanabileceğini söyledi.
Gelişmekte olan birçok iktisat, daha evvel 2008-09 mali krizinin akabinde süratli büyüme oranları sağlamaya çalışmış ve 2022’nin büyük kısmında global enflasyon ve ABD dolarındaki artıştan bilhassa sert bir biçimde etkilenmişti.
Greer, son toparlanmaya karşın, yatırımcıların gelecekte gelişmekte olan piyasalarda büyüme konusunda optimist olma ihtimalinin düşük olduğunu da kelamlarına ekledi. Yükselen borç düzeyleri, gelişmekte olan dünyanın birçoklarında daha büyük mali tansiyonlar ve demografinin giderek artan olumsuz tesirinin potansiyel büyümeyi azaltacağını söyledi.
“Gelişmekte olan piyasalar konusunda Kovid’den evvelki kadar toz pembe olmak zor” dedi.
Türkiye negatif ayrıştı
Öte yandan TCMB bilgilerine nazaran Türkiye’de ise daha farklı bir senaryo yaşandı. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın yayımladığı menkul değer istatistiklerine nazaran yurt dışı yerleşik şahıslar 2022 yılında 6,2 milyar dolarlık Türk varlığı sattı.
Yabancı yatırımcının 2022 yılı için net pay satışı 3,95 milyar dolar olurken net tahvil satışı da 2,15 milyar dolar olarak gerçekleşmişti. 2023 yılında da misal bir senaryo yaşanırken yabancıların son 7 haftalık süreçte 1,5 milyar dolarlık net pay satışı gerçekleştirdiği gözlendi.
