Tam 8 sene çalıştığı inşaat firmasından fiyatlarının ödenmediği gerekçesiyle istifa eden bir ustabaşı, alacaklarının tahsili için İş Mahkemesi’nin yolunu tuttu.
Davacı ustabaşı, 08.00-18.00 saatleri ortasında resmî ve dinî bayramlar da dahil olmak üzere çalıştığını, iş kontratını emeklilik gününün dolması, fazla çalışma ve genel tatil fiyatlarının ödenmemesi, Toplumsal Güvenlik Kurumu primlerinin gerçek fiyat üzerinden yatırılmaması sebebiyle haklı nedenle feshettiğini öne sürdü.
ŞİRKET ARGÜMANLARI REDDETTİ
Yıllık müsaadelerinin kullandırılmadığını, son üç ay götürü metotta çalışmasına karşın alacağının ödenmediğini belirterek kıdem tazminatı, yıllık müsaade fiyatı, fazla çalışma ve genel tatil fiyatı ile götürü metotta çalışma karşılığı alacaklarının davalıdan tahsilini talep etti.
Davalı şirket, argümanların temelsiz olduğunu belirterek, davanın reddini talep etti. Mahkeme, davanın kısmen kabulüne hükmetti. Kararı her iki taraf avukatı da istinafa götürdü. Bölge Adliye Mahkemesi, itirazları geri çevirdi.
“KIDEM TAZMİNATI ‘AVANS’ OLARAK NİTELENDİRİLMELİ”
Taraflar bu kararı da temyiz edince devreye Yargıtay 9. Hukuk Dairesi girdi. Emsal nitelikte bir karara imza atan Daire, ‘kıdem tazminatı’ ismi altında yapılan ödemelerin avans olarak nitelendirilmesi gerektiğini vurguladı.
EYT’LİLERİN TAZMİNAT PLANI SUYA DÜŞEBİLİR
Oy birliği ile alınan kararda şu sözlere yer verildi:
“Mülga 1475 sayılı Kanun’un 14 üncü hususunun ikinci fıkrası, personelin birebir patrona bağlı olarak bir ya da değişik işyerlerinde çalıştığı mühletlerin kıdem hesabı tarafından birleştirileceğini karara bağlamıştır. O hâlde kıdem tazminatına hak kazanmaya dair bir yıllık müddetin hesabında, personelin daha evvelki fasılalı çalışmaları dikkate alınır. Bununla birlikte, her bir fesih halinin kıdem tazminatına hak kazanacak biçimde gerçekleşmesi, hizmet birleştirmesi için koşuldur. Çalışanın evvelki çalışmaları sebebiyle kıdem tazminatı ödenmişse, birebir periyot için iki sefer kıdem tazminatı ödenemeyeceğinden, tasfiye edilen devrin kıdem tazminatı hesabında dikkate alınması mümkün olmaz.
Yine, istifa etmek suretiyle işyerinden ayrılan personel kıdem tazminatına hak kazanmayacağından, istifa yoluyla sona eren evvelki periyot çalışmaları kıdem tazminatı hesabında dikkate alınmaz. Lakin tıpkı patrona ilişkin bir ya da değişik işyerlerinde çalışılan müddet için kıdem tazminatı ödenmemişse, bu müddet birebir patronda geçen sonraki hizmet müddetine eklenerek son fiyat üzerinden kıdem tazminatı hesaplanmalıdır. Çalışanın iş kontratı feshedilmediği hâlde çeşitli sebeplerle kıdem tazminatı ismi altında yapılan ödemeler avans niteliğinde sayılmalıdır.
İşçinin iş kontratının feshinde kıdem tazminatına hak kazanılması durumunda, işyeri ya da işyerlerinde geçen tüm hizmet mühletlerine nazaran kıdem tazminatı hesaplanmalı, daha evvel avans olarak ödenen ölçü yasal faiziyle birlikte mahsup edilmelidir. Buna nazaran davacının 11.09.2007-08.10.2009 devri için hesaplanan kıdem ve ihbar tazminatı fiyatlarının eksik olduğu ve hak kazanılan alacakların tam olarak ödenmediği anlaşılmaktadır.
Bu hâlde davacının 11.09.2007-08.10.2009 ve 06.10.2010-11.06.2014 tarihleri ortasındaki tüm hizmet mühletine nazaran son fiyat üzerinden kıdem tazminatının hesaplanması ve ödenen kıdem tazminatı meblağlarının mahsup edilmesi gerekli iken yazılı münasebet ile karar verilmesi kusurlu olup bozmayı gerektirmiştir.”
Öte yandan uzmanlar, emsal kararla birlikte EYT’lilerin planladığı tazminat ölçülerini alamayabileceği ikazında bulunuyor.
