Birleşmiş Milletler (BM), Dünya Ekonomik Durumu ve Beklentiler 2023 raporunu açıkladı.
Rapora nazaran, dünya iktisadı 2022’de Kovid-19 salgınının devam eden tesirleri ve Rusya-Ukrayna Savaşı’nın tetiklediği güç ve besin krizi üzere bir dizi şokla karşı karşıya kaldı.
Yüksek enflasyon, gerçek gelirlerde düşüşe ve hayat maliyeti artışına sebep olurken, birçok ülkede orman yangınları ve seller üzere ekonomik ziyanlar ve insani sıkıntılara yol açan iklim olayları görüldü.
Rapora nazaran, ABD Merkez Bankasının (Fed) yaptığı süratli faiz artırımları, gelişmekte olan ülkelerde sermaye çıkışlarını ve kur paha kayıplarını tetikledi.
Büyüme beklentileri belirsizleşti
Yükselen faiz oranları ve azalan satın alma gücü, Tüketici İtimadını ve yatırımcı hassaslığını zayıflatarak dünya iktisadı için yakın vadeli büyüme beklentilerini daha da belgisiz hale getirdi.
Tüketim mallarına olan talebin azalması, Ukrayna’da uzayan savaş ve devam eden tedarik zinciri problemleri nedeniyle global ticaret yumuşadı.
Rapora nazaran, bu kapsamda, BM’nin 2022’de yüzde 3 olan global ekonomik büyüme varsayımı, 2023 için yüzde 1,9 olarak belirlendi. Bu oran, son yılların en düşük büyüme varsayımı olarak kayıtlara geçti.
Raporda, kimi makroekonomik aksilikler azalmaya başlarsa, global ekonomik büyümenin 2024’te yüzde 2,7’ye yükseleceği öngörüldü.
Öte yandan, global iktisatta toplam talebin zayıflamasıyla enflasyonist baskıların kademeli olarak azalacağı varsayım edilen raporda, çok sayıda ekonomik, finansal, jeopolitik ve çevresel risklerin devam etmesi nedeniyle kısa vadeli ekonomik görünümün belirsizliğini koruduğu kaydedildi.
Çoğu gelişmiş iktisatta resesyon riski
Rapora nazaran, mevcut global ekonomik yavaşlama, hem gelişmiş hem de gelişmekte olan ülkeleri etkiliyor ve birçoğu 2023’te resesyon riskiyle karşı karşıya. ABD, Avrupa Birliği (AB) ve öteki gelişmiş ekonomilerde büyüme ivmesi zayıflayarak dünya iktisadının geri kalanını olumsuz etkiliyor.
ABD’de 2022’de yüzde 1,8 olması varsayım edilen büyümenin 2023’te sadece yüzde 0,4 olacağı öngörülüyor. AB’nin 2022’de yüzde 3,3 olan büyüme iddiası de 2023 için yüzde 0,2’ye çekildi.
Hükümetin sıfır Kovid-19 siyasetini bırakıp para ve maliye siyasetlerini gevşetmeye başlamasının akabinde Çin’deki ekonomik büyümenin bu yıl yüzde 4,8’e yükseleceği varsayım edildi. İngiltere iktisadının ise 2023’te yüzde 0,8 oranında daralması bekleniyor.
Türkiye’de enflasyon düşecek
Raporda, Rusya-Ukrayna Savaşı’yla başta tahıl eserleri olmak üzere besin tedarikinde yaşanan sorunların Türkiye ve BM’nin teşebbüsüyle Karadeniz limanlarından tahıl sevkiyatlarının tekrar başlamasıyla hafiflediği vurgulandı.
BM raporunda Türkiye iktisadının geçen yıl yüzde 5,4 genişledikten sonra, bu yıl yüzde 3,7 ve 2024‘te ise yüzde 3,5 büyüyeceği kestiriminde bulunuldu.
Ayrıca Türkiye’de enflasyon oranının bu yıl sonunda ortalama yüzde 42,4’e ineceği ve gelecek yılda ise düşüşünü hızlandırarak yüzde 13,5’e gerileyeceği kestirim edildi.
