AB Kurulu Lideri Ursula von der Leyen, Brüksel’de düzenlediği basın toplantısında, Avrupa’nın net sıfır emisyon alanındaki endüstrisinin rekabet gücünü artırmak ve iklim dostu dönüşümü desteklemek için hazırladıkları Avrupa Yeşil Mutabakat Sanayi Planı’nı tanıttı.
Planın, AB kamu takviye kurallarının gevşetilmesi, mevcut AB fonlarının tekrar yönlendirilmesi, yeşil projelere onayların hızlandırılması, çalışanların marifetlerinin bu alanlara yönlendirilmesi ve kritik ham unsurlarda arz güvenliğini sağlamak emeliyle yeni ticaret muahedeleri yapılmasını içerdiği anlatan von der Leyen, ner sıfır iktisadın nerede yer alacağının çok kıymetli olduğunu ve net sıfır endüstrinin kıymetli bir kesimi olmak istediklerini belirtti.
Rusya’ya fosil yakıtlardaki bağımlılığı azaltmak ve yenilenebilir yatırımları artırmak üzere geçen yılın mayıs ayında ” RepowerEU” planı hazırladıklarını anımsatan von der Leyen, 2022’de Avrupa’da yenilenebilir güç kurulumunu iki kat artırdıklarını ve birinci kez yenilenebilir kaynaklardan üretilen elektriğin doğal gazı geride bıraktığını vurguladı.
Von der Leyen, ABD, Çin, Japonya, Hindistan, İngiltere ve Kanada üzere büyük iktisatların net sıfır sanayi yatırımlarını hızlandırdıklarını anımsatarak, AB’nin net sıfır endüstride hem global hem de kendi içerisinde eşit kaideler altında rekabet edebilmesi gerektiğini söyledi.
Sanayi planlarının dört ana ögesi olduğuna işaret eden von der Leyen, bunların net sıfır endüstriye yönelik elverişli düzenleyici ortam kurulması, ulusal ve AB finansmanı sağlanması, yeşil dönüşüme uygun marifetlerin geliştirilmesi ve ticaret mutabakatları olduğunu tabir etti.
Net sıfır sanayi yasası hazırlanıyor
Von der Leyen, “Net sıfır endüstrimizin büyümesi için hakikat çerçeveye muhtaçlık duyduğunu biliyoruz. Bu nedenle net sıfır sanayi yasası teklif edeceğiz.” dedi.
Yasanın net sıfıra geçişe yönelik anahtar teknolojilere odaklanacağını belirten von der Leyen, yatırımların müsaade süreçlerinin hızlandırılacağını ve bürokrasinin azaltılacağını vurgularken bu yatırımlar için kâfi ölçüde ham husus tedarikinin değerine işaret etti ve kritik ham unsur yasası teklif edeceklerini hatırlattı.
Elektrik piyasası tasarımı değişecek
“Elektrik endüstrimizin rekabet edebilmesi için muhtaçlık duyduğu öteki temel öge. Bu nedenle elektrik piyasası tasarımı teklifimizi mart ayında açıklayacağız.” diyen von der Leyen, hedeflerinin elektrik kullanıcılarının yenilenebilir güç kaynaklarının düşük maliyetlerinden faydalanabilmesi olduğunu anlattı.
Von der Leyen, planın ikinci ögesinin finansman olduğuna işaret ederek, kamu takviyelerinin stratejik kesimlerde yatırımı teşvik eden kıymetli bir araç olduğuna dikkati çekti.
Kamu dayanak kurallarını uyarlayacaklarını anlatan von der Leyen, “Net sıfır sanayi ihtiyaçlarına daha fazla ahenk sağlayacağız.” yorumunu yaptı.
Von der Leyen, kamu desteklemelerinde AB iç pazarının modüllere ayrılmasına müsaade vermemeleri gerektiğini belirterek, AB seviyesinde finansman sağlanmasının ehemmiyetine işaret etti.
Finansmana ivedilikle muhtaçlık duyulduğunu vurgulayan von der Leyen, “Diğer finansman araçlarına köprü olacak bir tahlile gereksinimimiz var. Şu anda elimizdeki finansmanla çalışmamız ve pak teknoloji endüstrisine odaklanmamız gerekiyor.” değerlendirmesinde bulundu.
Von der Leyen, bu kademede “RepowerEU” ve inovasyon üzere çeşitli AB fonlarının imkanlarından faydalanmak istediklerini belirtti.
AB’yi güçte bağımsız hale getirmek üzere kurulan “RepowerEU” fonundaki kaynakların kullanılmadığını hatırlatan von der Leyen, “Bu nedenle, RepowerEU’nun yaklaşık 250 milyar euroluk ek finansmanını net sıfır kesimlerimize yine yönlendirme imkanımız var.” dedi. Von der Leyen, bu kaynağa ek 100 milyar euroluk ahenk fonu da bulunduğunu belirterek, üye ülkelerin bu kaynakları net sıfır endüstriye vergi indirimleri ve teşviklerde kullanabileceklerini vurguladı.
Yeni bir “Huzur fonu” kurularak kilit teknolojilere ortak Avrupa finansmanı sağlanması fikrinin de bulunduğunu anımsatan von der Leyen, bunun karar alınmadan evvel üye ülkelerle görüşülmesi gereken bir husus olduğunu tabir etti.
Enflasyonu düşürme yasası
ABD’de enflasyonun düşürülmesine yönelik kapsamlı sıhhat, iklim ve vergi düzenlemeleri ile çeşitli yatırımların desteklenmesini içeren yasa, Avrupa’da tartışma konusu. Yasa, ABD’de stratejik ve pak güç dallarına yaklaşık 400 milyar dolarlık yatırım planı içeriyor.
Vergi indirimleriyle elektrikli araba satın almayı teşvik etmeyi de öngören yasa kapsamında, Kuzey Amerika’da üretilen bataryaların kullanıldığı ve bu bölgedeki madenlerden çıkan mineralleri içeren elektrikli araçlara 7 bin 500 dolara kadar vergi indirimi verilmesi üzere düzenlemeler yer alıyor.
AB, vergi indirimlerini ABD’de üretilen içeriğe bağlı hale getiren yeni düzenlemenin Avrupa’daki araba şirketlerini ve batarya ile yenilenebilir güç ekipmanları dahil yeşil iktisat alanındaki üreticileri dezavantajlı hale getireceğinden tasa duyuyor.
Kanada ve Meksika, ABD’deki yasa kapsamından muaf. AB de ABD’den bu yasa kapsamında kendi şirketlerine muafiyet talep ediyor. Bu hususta AB ve ABD tarafı görüşmeleri sürdürüyor.
Bazı AB ülkeleri birliğin ortak biçimde borçlanarak yeni bir fon kurmasını ve bununla ülkelerin pak endüstrilerinin desteklemesini istiyor.
Ancak ortalarında Almanya’nın da yer aldığı 10 ülke, AB’nin mevcut fonlarının yeşil sanayi alanına aktarılması ve yeni bir fonlanma düzeneği kurulmaması gerektiğini düşünüyor.
AB üyesi 27 ülkenin önderi 9-10 Şubat’ta Brüksel’de bu bahsin da ele alınacağı bir tepe düzenleyecek.
