Konsensüs algoritması bir sistem içerisinde uzlaşma sağlanması için kullanılır ve bu sebeple de “uzlaşma algoritması” olarak da bilinir. Blokzinciri teknolojisindeki Proof of Work, Proof of Stake, Proof of Burn, Proof of History, Proof of Authority aslında birer konsensüs algoritmasıdır.
Konsensüs (Uzlaşma) Algoritması Nedir?
Konsensüs algoritmaları, bir küme yahut sistemi yönetmek için ilişkin olunan topluluk tarafından kabul edilmiş kararlar bütünüdür. Bu kurallar çoğunluğu yönetmek ve ortak bir fikir altında toplamak için kullanılır. Konsensüs algoritması oluşturulurken kullanıcıların yararı ön planda tutulur ve tıpkı vakitte tüm kullanıcıların eşit haklara sahip olması amaçlanır.
Uzlaşma algoritması olarak da bilinen konsensüs algoritması sadece oyların çoğunluğuyla tıpkı fikirde değil, birebir vakitte hepsine yarar sağlayan bir adedini kabul eder. Bir öbür deyişle, her vakit ağ için bir kar sağlar.
Konsensüs Algoritması Ne İşe Fayda?
Konsensüs algoritması, blokzinciri teknolojisinin kullanıcılara sağladığı yararın artmasında aktif bir rol üstlenmektedir. Böylelikle blokzinciri teknolojisinin temelinde yatan merkeziyetsizlik prensibi, kullanıcıların yaptıkları süreçlerde daha sağlam bir tabana oturtulmaktadır. Konsensüs algoritmaları ile şahıslar ortasında yapılan süreçlerde mümkün dolandırıcılık faaliyetlerinin ve çift harcamanın önüne geçebilmek mümkündür. Ayrıyeten uzlaşma algoritması, ağlardaki kullanıcıların muhakkak bir fikir birliği altında toplanmasına yardımcı olurken, ağın sürdürülebilir bir biçimde devam etmesini de sağlamaktadır.
Konsensüs algoritması, bir blockchain ağındaki node’lar ortasındaki süreç ve blok bilgilerinin doğruluğunu kabul etmelerini sağlar. Bu algoritma sayesinde, ağdaki tüm node’lar birebir datalara sahip olduğundan emin olabilir ve ağın güvenliği ve istikrarı korunabilir. Ayrıyeten, konsensüs algoritması, bir süreç yahut blok verisinin değiştirilmesinin önlenmesine, ağdaki node’lar ortasındaki inançlı ve şimdiki bilgi paylaşımını sağlamaya, ağın skalabilitesini artırmaya ve ağdaki node’lar ortasındaki güvensizliği azaltmaya yardımcı olur.
Özet olarak, uzlaşma algoritması blockchain ağının inançlı, aktüel ve skalabilitesini artırarak süreçlerin doğruluğunu ve ağdaki dataların değiştirilmemesi için garanti sağlar.
Konsensüs Algoritması Türleri
Yukarıda da belirtildiği üzere konsensüs algoritması, bir blockchain ağındaki birden fazla node’un bir süreç yahut blok verisinin doğruluğunu kabul etmelerini sağlamak emeliyle kullanılan bir algoritmadır. Birçok çeşidi bulunan konsensüs algoritmasının en bilinen 3 tipi ise şu biçimdedir:
Proof of Work (PoW)
Proof of Work yüksek ölçüde hesaplama gücünün sistemdeki berbat maksatlı oyunculara karşı kullanılmasını önlemek için geliştirilen bir algoritmadır. 2004 yılında Hal Finney tarafından ortaya atılsa da, birinci uygulaması 2009 yılında Bitcoin, Finney’in fikrinin birinci uygulaması olarak yerini aldı. Ayrıyeten öbür kripto paralarda mutabakatı sağlamak gayesiyle kullanılan bir algoritmadır.
Bu algoritmadaki en değerli ayrıntı, süreç gücü ve madenci sayısıdır. Zira süreç gücü ve madenci sayısı arttıkça teorik olarak bu algoritma daha inançlı hale geliyor. Bitcoin birinci çıktığı günlerde orta düzeyde bir cep telefonuyla bile madenci olunabiliyorken şu an Bitcoin madenciliği için özel aygıtlar kullanılmaktadır.
Proof of Stake (PoS)
Proof-of-Stake (PoS) konsensüs sistemleri, klasik Proof-of-Work (PoW) protokollerinde bulunan verimsizlikleri ele almak için tasarlanmıştır. PoS blok zincirleri kripto madenciliğine güvenmek yerine, süreçleri doğrulamak ve kaydetmek için platform token hisselerine nazaran seçilen nodeları kullanır. Yeni blok zinciri projelerinin birçok, PoW yinelemelerinden kıymetli ölçüde daha ölçeklenebilir, esnek ve etraf dostu olduğu için bir cins PoS konsensüs sistemi kullanır.
Delegated Proof of Stake (DPoS)
Delegated Proof of Stake algoritması Proof of Stake algoritmasından üretilmiş bir algoritmadır. DPoS’un birinci görüldüğü yer BitShares projesinin dokümanlarıdır. Bu kısımda bu dokümanlardan da faydalanacağım[4]. DPoS’da bloklar evvelce belirlenen kullanıcı kümeleri tarafından madenlenir. Bu kullanıcı kümesine şahitler denir. Şahitler token sahipleri tarafından seçilir. Token sahiplerinin sahip oldukları token oranında oy hakkı vardır. Şahitler vazifelerini yerine getirdiklerinde ödüllendirilirken, misyonlarını berbata kullandıklarında ise cezalandırılır.
